Dieta dla oczu

By
Czas czytania 4 Minut

Oczy są niezwykle ważnym organem naszego ciała i jednocześnie najbardziej zaniedbywanym. Godziny spędzane w zadymionych pomieszczeniach, przed telewizorem lub komputerem bardzo negatywnie wpływają na wzrok i przyczyniają się do rozwoju chorób oczu. Tymczasem naukowcy wykazali, że odpowiednia dieta może w znacznym stopniu poprawić ostrość widzenia i powstrzymać proces pogarszanie się wzroku. Co więcej, zła dieta może wręcz przyspieszyć zmiany degeneracyjne oczu, co obserwuje się u osób, których dieta obfituje w nasycone tłuszcze zwierzęce oraz produkty o wysokim indeksie glikemicznym (słodycze i rafinowane produkty zbożowe).

7

Najczęstszą przyczyną pogorszenia wzroku, a nawet jego utraty jest obecnie zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – choroba centralnej części siatkówki oka postępująca wraz z wiekiem. Za jej głównego winowajcę podejrzewa się stres oksydacyjny, a dokładniej szkodliwe działanie wolnych rodników, czyli reaktywnych form tlenu, które powstają w organizmie m.in. w wyniku złej diety, czy ekspozycji na zanieczyszczenia środowiska i dym papierosowy. Specyficzna budowa siatkówki oka, sprawia, iż należy ona do tkanek o bardzo intensywnym metabolizmie tlenowym, co sprzyja powstawaniu wolnych rodników w jej obszarze. Reaktywne formy tlenu uszkadzają składniki naszych komórek, głównie lipidy błon komórkowych, białka oraz materiał genetyczny DNA. Aby temu przeciwdziałać potrzebne są antyoksydanty (przeciwutleniacze), czyli związki niszczące wolne rodniki, które są obecne w wielu produktach spożywczych. Badania wykazały, że dieta bogata w antyoksydanty korzystnie wpływa na wzrok i może spowolnić zmiany degeneracyjne plamki żółtej.

Oko składa się z kilku ważnych elementów i każdy z nich wymaga określonych składników odżywczych do prawidłowego funkcjonowania. Dbając o dietę, nie należy zapominać o tych, które są najcenniejsze dla oczu:

Karotenoidy

Związki te występują naturalnie w żółto-pomarańczowych oraz zielonych warzywach i owocach. ,,Kolorowa’’ dieta jest najlepszym sposobem na zdrowe oczy, ponieważ te naturalne barwniki roślinne wchodzą w skład barwników siatkówki oka. Znane z suplementów diety karotenoidy – luteina i zeaksantyna znajdują się w plamce żółtej, czyli części siatkówki, w której zlokalizowane są odpowiedzialne za widzenie żółte barwniki. Chronią one oko przed szkodliwym działaniem promieni UV oraz wspomagają antyoksydacyjne działanie witaminy E. Występują naturalnie w szpinaku, jarmużu, kapuście, groszku, brukselce, kukurydzy i żółtkach jaj. Obecny m.in. w marchewce, dyni, pomidorach, morelach i brokułach beta-karoten, w organizmie przekształcany jest do witaminy A, która warunkuje prawidłowy wzrok.

Witaminy antyoksydacyjne

W wielu badaniach wykazano, że dieta bogata w witaminy antyoksydacyjne: A, C i E oraz cynk może spowolnić rozwój degeneracji plamki żółtej AMD oraz katarakty.

Witamina A odgrywa ogromną rolę w procesie widzenia. Jest nie tylko przeciwutleniaczem, ale także częścią światłoczułego barwnika występującego w części wzrokowej siatkówki oka. Jej niedobór powoduje tzw. kurzą ślepotę, czyli gorsze widzenie po zmroku. Marchewka, brzoskwinie i morele oraz inne pomarańczowe warzywa bogate w witaminę A pomagają również w walce z jaskrą i kataraktą. Witaminę A znajdziemy dodatkowo w produktach pochodzenia zwierzęcego: jajach, maśle, śmietanie, mleku, serach i wątrobie.

6

Witamina C jest silnym ,,wymiataczem’’ wolnych rodników, stąd jej kilkukrotnie wyższe stężenie w tkankach oczu niż w innych tkankach np. nerkach, czy wątrobie. Bierze udział w regeneracji witaminy E, dzięki czemu spowalnia proces degeneracji plamki żółtej i utraty ostrości widzenia. Witamina E chroni bowiem przed utlenianiem lipidów i neutralizuje niektóre reaktywne formy tlenu. Jej stężenie w siatkówce, zwłaszcza w komórkach nabłonka barwnikowego oraz fotoreceptorach, które również jest wysokie, niestety maleje wraz z wiekiem, dlatego należy wzbogacać dietę o naturalne źródła witaminy E, takie jak: oleje roślinne, orzechy, nasiona zbóż, kiełki pszenicy, jaja, mleko i zielone warzywa.

Cynk i selen

>W walce ze stresem oksydacyjnym pomocne są również pierwiastki śladowe, takie jak cynk i selen, które są składnikami rozkładających wolne rodniki enzymów: dysmutazy ponadtlenkowej i peroksydazy glutationowej. Cynk, który w dużych ilościach występuje w pestkach dyni, strączkach, drożdżach, rybach, owocach morza i pełnoziarnistych produktach zbożowych wykazuje również bezpośrednie działanie przeciwutleniające, a także ułatwia wykorzystanie witaminy A.

Antocyjaniny

Te czerwono-niebieskie barwniki należą do występujących naturalnie w roślinach przeciwutleniaczy, które mają wysokie powinowactwo do kolagenu, a szczególnie do włókien ścian naczyniowych. Wzmacniają naczynia krwionośne oraz zwiększają ich sprężystość i integralność. Dzięki temu zapewniają dobre ukrwienie i odżywienie oczu. Najwięcej zawierają ich: owoce aronii, czarnej jagody, borówki, czarnego bzu, winorośli, truskawek wiśni oraz czerwona kapusta i buraki.

Kwasy omega-3

8

Na dobrą jakość widzenia wpływają również tłuszcze, ale tylko te ,,zdrowe’’. Badania sugerują, iż spożycie ryb przynajmniej dwa razy w tygodniu zmniejsza ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej, natomiast zbyt wysokie spożycie nasyconych tłuszczów zwierzęcych może przyspieszyć ten proces. Tłuste ryby morskie, takie jak: łosoś, śledź, makrela, czy tuńczyk są bowiem bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe NNKT, z których zbudowana jest w dużej mierze siatkówka oka. Są to tłuszcze z rodziny omega-3, a w szczególności kwas dokozaheksaenowy DHA, z którego w okresie płodowym rozwija się narząd wzroku. Zaobserwowano wręcz gorszą jakość widzenia u dzieci, których mamy podczas ciąży spożywały niedostateczną ilość NNKT. Niemowlęta muszą je otrzymywać z mlekiem matki, a starsze dzieci z dietą, ponieważ nie są wytwarzane w organizmie. Tłuszcze omega-3 pomocne są również w łagodzeniu zespołu suchego oka – wspomagają proces tworzenia prawidłowej fazy lipidowej filmu łzowego, a także chronią przed jaskrą dzięki obniżaniu ciśnienia śródgałkowego. Zdrowe tłuszcze obecne są również w olejach roślinnych, szczególnie w oleju lnianym, orzechach, pestkach i nasionach (dyni, siemienia, słonecznika).

Dieta dla oczu powinna obfitować w witaminy z grupy B, zwłaszcza kwas foliowy i witaminę B12, które biorą udział w wielu procesach komórkowych i regeneracji przeciwutleniaczy. Korzystne jest również unikanie sodu, którego nadmiar może zwiększać ryzyko katarakty. Pamiętajmy zatem, że nie tylko regularne wizyty u okulisty, ale także zdrowa dieta pomogą nam zachować oczy w dobrej kondycji na długie lata.

[php snippet=54][php snippet=55]
Agata Wolfowicz
Redaktor | Website | + posts

Zajmuje się dziennikarstwem, grafiką i popularyzowaniem zdrowego stylu życia. Od lat poszerza swoją wiedzę o tym, jak żyć i odżywiać się zdrowo. Ma nadzieję, że lektura strony dobrana-dieta.pl przyczyni się do popularyzacji zdrowia wśród czytelników i pozwoli im stawiać kolejne kroki ku zdrowiu oraz wymarzonej sylwetce.

Leave a Comment

You may also like